เคยสงสัยมั้ยว่าเพราะอะไรคนญี่ปุ่นถึงได้หลงใหลเรื่องผีกันจัง? ทำให้ ตำนานผีญี่ปุ่น ถึงมีเรื่องราวน่าสนใจเยอะมาก ผีญี่ปุ่น อย่าง ยูเร ผีแบบนี้เขาไม่ได้มีดีแค่ความน่ากลัวนะ แต่ยังกลายเป็นประตูบานใหญ่ที่จะพาเราเข้าไปสำรวจวัฒนธรรมและความเชื่อของคนญี่ปุ่น ตั้งแต่สมัยโบราณเลยทีเดียว
ผีภาษาญี่ปุ่น おばけ ก็คือดวงวิญญาณที่มีความค้างคาใจ หรือยังตัดใจจากโลกนี้ไม่ได้ ทำให้ผีเหล่านี้มักจะปรากฏตัวในรูปแบบของผู้หญิงใช่ชุดขาวผมยาวแล้วก็ลอยไปลอยมา แต่ตำนานของพวกเขานั้นมันมีความซับซ้อนมากกว่านั้น บางทีอาจจะมาจากเรื่องราวความรักที่ไม่สมหวัง หรือไม่ก็ความแค้นที่ยังไม่มีการคลี่คลาย
ตำนานผีญี่ปุ่น ส่วนใหญ่มันมีที่มาแค่ไม่กี่อย่าง
การศึกษาเรื่องผีญี่ปุ่นไม่ใช่แค่การศึกษาเรื่องผีสางเท่านั้นแต่เป็นการศึกษาเรื่องเกี่ยวกับวัฒนธรรมทางประวัติศาสตร์รวมไปถึงจิตวิทยาของคนญี่ปุ่น เพราะมันช่วยให้เราเข้าใจในแง่ของความคิด ความเชื่อ และวิถีชีวิตของคนญี่ปุ่นมากขึ้น ซึ่งผีญี่ปุ่นส่วนใหญ่มักจะเกี่ยวพันกับเรื่องของศาสนาและนิทานพื้นบ้านซึ่งจะมีอะไรกันบ้างไปดูกัน
ยูเรอิ: ต้นแบบทั่วไปของผีญี่ปุ่น
เชื่อว่าหลายคนก็คงจะเคยเห็นผีญี่ปุ่น อนิเมะกันมาบ้างแล้ว ผีญี่ปุ่นที่เรียกว่า ยูเรอิ ไม่ใช่แค่สาวชุดขาวผมยาวแล้วลอยไปลอยมาสบายใจเท่านั้นนะ เพราะในความเป็นจริงแล้วมันมีเรื่องราว ที่น่าสนใจมากเลย เธอไม่ใช่แค่ผีธรรมแต่เป็นเหมือนตัวแทนของความรู้สึกที่เกี่ยวกับความเชื่อของคนญี่ปุ่น ที่เกี่ยวกับชีวิตและความตาย
ยูเรอิ ก็คือดวงวิญญาณของคนตายแต่ยังตัดใจจากโลกนี้ไม่ได้ อาจจะมาจากความรัก ไม่สมหวัง ความแค้นที่ยังไม่คลาย หรือเรื่องราวค้างคาใจ ที่พวกเขามักจะปรากฏตัวในรูปของผู้หญิงใส่ชุดขาว เพราะชุดขาวในญี่ปุ่นเป็นชุดที่สำหรับทำงานศพ และกลายเป็นสัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์ และความโศกเศร้า ที่สรุปแล้วยูเรอิไม่ได้เป็นแค่ผีสางแต่เป็นตัวละครที่มีความหมายทางวัฒนธรรมเท่านั้น
Onryō: วิญญาณอาฆาต
คนที่ชอบดูหนังผีญี่ปุ่นจะต้องรู้จักเจ้าผีตนนี้ เพราะมันคือผีที่มีความอาฆาตแค้นจองเวร เกิดมาจากคนตายไป แต่ยังเจ็บแค้นใจสุด ๆ แล้วกลับมาหลอกหลอนทำร้ายคนต้องการให้ชดใช้กรรม ส่วนใหญ่มักจะเป็นผีที่เคยถูกทรยศหักหลัง ถูกทำร้าย หรือตายไปแบบไม่เป็นธรรม
ทำให้ความแค้นมันฝังลึกอยู่ในใจจนตายก็ยังไม่หาย ทำให้กลายเป็นวิญญาณร้ายที่คอยตามหลอกหลอนคนที่ทำผิดไปตลอดกาล ซึ่งมีตัวอย่างดัง ๆ อย่าง โออิวะ ที่ถูกสามีทรยศหักหลังอย่างโหดร้าย และพอตายไปก็เฝ้าหลอกหลอนสามีและคนที่เกี่ยวข้องกับการตายของเธอจนกลายเป็นตำนานเล่าขานมาถึงปัจจุบัน
อุบุเมะ: ผีแม่ที่ยังรักลูก
อุบุเมะคือวิญญาณของผู้หญิงที่เสียชีวิตแล้วขณะตั้งครรภ์หรือไม่ก็คลอดลูกแล้วก็เสียชีวิต ถ้าหากจะต้องจินตนาการดูว่าการจากโลกไปแบบไม่ได้ทันได้ดูแลลูกน้อย มันจะเป็นความเจ็บปวดขนาดไหน ด้วยยังมีความรักและความผูกพันที่มีต่อลูกอยู่ทำให้เธอกลายเป็นผีที่ยังคงวนเวียนอยู่ใกล้ ๆ ลูกของตัวเอง
เรื่องผีญี่ปุ่นนี้มันสะท้อนให้เห็นถึงความรักของแม่ที่มีต่อลูกได้อย่างชัดเจน ถึงแม้ว่าเธอจะตายไปแล้ว แต่ความห่วงใยที่มีต่อลูกยังคงอยู่ ส่วนใหญ่ผีประเภทนี้จะปรากฏตัวในรูปแบบของผู้หญิงอุ้มเด็กทารก แล้วร้องขอให้คนช่วย บางทีก็อาจจะให้ช่วยหาของเล่นหรือสิ่งอื่น ๆ ให้กับลูกของตัวเอง
โกเรียว: วิญญาณขุนนางหรือ ผีซามูไร
ผีโกเรียวเป็นวิญญาณของพวกขุนนาง ซามูไร เป็นพวกคนที่เคยมีอำนาจในสมัยก่อน ที่ตายไปด้วยความแค้นใจ เพราะว่าถูกใส่ร้ายป้ายสี หรือถูกกลั่นแกล้ง จนต้องตายแบบไม่เป็นธรรม พวกเขากลายเป็นวิญญาณร้ายที่กลับมาแก้แค้นคนที่ทำร้ายพวกเขา ความจริงแล้ว โกเรียวจะเป็นผีที่มีพลังเยอะมาก เพราะว่าสามารถสร้างความวุ่นวายได้สารพัด
ไม่ว่าจะเป็นการทำให้เกิดภัยทางธรรมชาติ หรือแม้แต่ทำให้คนอื่นตายก็ได้เลยนะ เพราะฉะนั้นคนในสมัยก่อนเลยกลัว โกเรียวกันมาก เพราะถ้าเกิดไปขัดใจเข้าล่ะก็ อาจจะโดนผีโกเรียวตามหลอกหลอน เพราะตอนที่ยังมีชีวิตเป็นพวกบ้าอำนาจ พอตายไปอิทธิพลก็ยังอยู่ ตำนานญี่ปุ่นเชื่อว่าใครที่ทำผิดพลาดหรือทำไม่ดีอาจจะโดนโกเรียวลงโทษได้
ตำนานผีญี่ปุ่น จิกินกิ: ผีกินศพ
จิกินกิ ไม่ได้เกิดมาเป็นผีแต่แรก ตอนอยู่ก็คือคนธรรมดานี่แหละ แต่เพราะว่าความโลภและความเห็นแก่ตัว หรือเคยทำกรรมชั่วอะไรบางอย่างตอนยังมีชีวิตอยู่ พอตายไปก็กลายเป็นผีนรกกินคน เพื่อชดใช้กรรม ผีชนิดนี้จะมีหน้าตาที่น่ากลัวมาก ลักษณะคือผอมโซ ผิวหนังแห้งเหี่ยว ตาโหล และมีกลิ่นเหม็นรุนแรง ชอบออกล่าเหยื่อตอนกลางคืน
การมีอยู่ของผีชนิดนี้คือจะสอนให้รู้ว่า การทำความดีเป็นสิ่งสำคัญ ถ้าเราทำแต่เรื่องไม่ดี มีความโลภความเห็นแก่ตัว วันหนึ่งก็จะต้องมาชดใช้กรรมแบบผี จิกินกิ เรื่องราวนี้กลายเป็นตัวอย่างให้เราเห็นว่าความสุขที่แท้จริงไม่ได้มาจากการมีทรัพย์สินเงินทองมากมาย แต่จะมาจากการทำความดีและมีจิตใจที่บริสุทธิ์ซึ่งต่างจากผีนับจานที่รู้จักกันไปทั่ว
หลากหลาย ตำนานผีญี่ปุ่น ที่น่าขนลุก
ความจริงเรื่องเล่าผีญี่ปุ่นยังมีอีกเยอะมาก แต่เรื่องราวส่วนใหญ่ของตำนานปีศาจญี่ปุ่นก็มักจะสื่อถึงอารมณ์ความรู้สึกของมนุษย์อย่างเช่น ความแค้น ความเศร้า ความกลัว หรือทำให้มีความสุขก็ด้วย ผีเหล่านี้จะเป็นเหมือนกระจกที่สะท้อนให้เห็นถึงสิ่งที่คนเรากลัว หรือสิ่งที่คนเราเมื่อทำความผิดไปแล้ว ก็จะต้องมารับผลกรรมที่เคยทำไว้ตำนานผีญี่ปุ่น ยังสอนให้เราเรียนรู้ที่จะเคารพธรรมชาติ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์อีกด้วย